Banka çalışanları 2001 krizini ikinci bir deprem gibi yaşadı. Binlerce insan işsiz kaldı. Geçen yıl işler umulmayacak kadar düzelmeye başladı. Türkiye Bankalar Birliği’nin Eylül 2005 istatistiklerine göre, sektörde çalışan bankacı sayısı 2005 yılı başına göre 3 bin 849 kişi artarak 131 bin 12 oldu. Bankalar şube artırmaya başladılar. Yabancı işverenler sahaya girdi. Bunlar insan kaynakları politikalarında da değişiklikler getirdi. Yabancı ortaksız büyük bankalar da onlarla rekabet etmek için kolları sıvadı. Bankaların bu yıl alacağı personel sayısı 10 bini aşacak.
İŞ BANKASI 2500 kişi
İş Bankası’nın toplam şube sayısı 2006’da 900’e ulaşacak. 2 bin 500 yeni eleman alınacak. Personel alımının tümü sınavla yapılacak. Memur, uzman ve müfettiş yardımcılığı sınavlarına başvurmak için işletme ve ekonomi gibi bankacılıkla ilgili 4 yıllık bir bölümden mezun olmak gerekiyor.
Kriz döneminde İş Bankası’nda toplu işten çıkarma yapılmadı. Yetkililer, “Bankamız sosyal yönü çok kuvvetli bir kurumdur. Az sayıda olan işten çıkarmaların nedeni ekonomik değil, bankamızın beklentilerini karşılayamamış olmasıdır” diyor. İşe alımlarda, kriz döneminde işsiz kalan bankacılara şans tanınacak mı? “Bankamız hep kendi yöneticisini kendi içinden yetiştirmiştir, dışarıdan yönetici alınmıyor, sadece giriş pozisyonlarına eleman alıyoruz. Kriz döneminde de yeni eleman almayı sürdürdük. Bu nedenle, diğer bankaların son dönemde ihtiyaç duyduğu 2-3 yıllık deneyimli personele sahibiz.”
AKBANK 2500 kişi
Akbank’ta bu yıl 60 yeni şube açılması, 2 bin 500’e yakın eleman alınması planlanıyor. İşe alımlarda ihtiyaç konusu boş pozisyonun gerektirdiği yetkinlikler ve eğitim durumu dikkate alınıyor. Kriz döneminde işsiz kalmış adayların, diğer tüm adaylarla eşit fırsatlara sahip olacakları belirtiliyor.
GARANTİ BANKASI 69 yeni şube açılacak
General Electric’in ortak olduğu Garanti Bankası bu yıl 69 şube açacak. Satış/pazarlama (bireysel bankacılık, KOBİ bankacılığı ve ticari bankacılık) görevleri, gişe asistanı ve güvenlik görevlisi kadroları için hem deneyimli bankacılar, hem de yeni mezunlar, çağrı merkezinde çalışacak müşteri ve satış temsilcileri alınacak. Deneyimsiz adaylarda aranan kriterler şöyle: “Üniversite mezunu, en fazla 27 yaşında ve askerliği yapmış veya en az 1 yıl tecilli olmak gerekli. Managemet Trainee, Sales Trainee ve Müfettiş Yardımcısı gibi özel alım programlarında adaylara yetenek, yabancı dil ve bilgi sınavı uygulanıyor, başarılı olanlar grup mülakatı ve birebir mülakatlara alınıyor.”
Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Erun, sektörün krizde kaybettiği istihdamı yeniden artırmaya başladığını belirtiyor: “Deneyimli işe alım kapsamında bu kişilere de şans veriyoruz. Ancak sektör bilgisinin güncelliği, iş hayatından kopmamış olmak da önemli. Ayrıca 32 yaş sınırımız var.” Erun, kriz nedeniyle sektörde oluşan çalışan kaybını telafi etmek için şirket çalışanlarına kariyer fırsatları tanıdıklarını belirtiyor: “Finansal başarıya bağlı prim sistemi uygulamasına önem verdik. Geçen yıl müdür atamalarının yüzde 98’i, banka çalışanları terfi ettirilerek yapıldı.”
TEB 1500 kişi
Şubat 2005’te Fransız BNP Paribas’ın ortak olduğu TEB, 2006’da 100 yeni şube açarak yaklaşık 1500 yeni eleman almayı planlıyor. İnsan Kaynaklarından sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Nilsen Altıntaş, “Kriz nedeniyle sektöre duyulan ilginin azalmış olması ve daha sonra insan kaynaklarını yetiştirme konusunda yeterli düzeyde eğitim programına ağırlık verilmemesi nedeniyle, eleman açığı oluştu” diyor. “Tüm bankalar, bir toplumsal sorumluluk olarak insana yatırım yapmalı ve gençlerin sektöre kazandırılması konusunda özen göstermeli. Biz insanların profesyonel gelişmeleri için yatırım yapan, performansları ödüllendirmeyi hedef alan bir İK yapısı oluşturmayı hedefliyoruz. BNP Paribas’ın İK altyapısı doğrultusunda, TEB Formasyon Akademisi’ni kuruyoruz. Farklılığı yaratacak kişileri burada yetiştirerek, gösterecekleri performansa göre ödüllendireceğiz” diyor.
Altıntaş, yeni alımlarda belirli üniversitelerden mezun olmak gibi kriterler aramadıklarını söylüyor: “Kendisiyle barışık, ne istediğini bilen, kendi geleceğini kurumun geleceğiyle birleştirmek isteyen kişiler arıyoruz. Gişe yetkilisi olarak başlayan arkadaşımızın, şube yöneticiliğine kadar giden yolu var.”
FORTIS 1000 kişi
Fortis, 2006’da 45 yeni şube açacak, 1000’in üzerinde yeni eleman alacak. Banka, 2009’a kadar şube sayısını 300’e, pazar payını iki katına çıkarmayı planlıyor. Fortis’in İK Genel Müdür Yardımcısı Selda Kaleci, “Bankacılık sektörünün geçen yıl gösterdiği başarılı performansın da etkisiyle sektöre olan güvenin ve ilginin güçlenmesi, boş pozisyonlar için doğru elemanlara ulaşmamızı kolaylaştırıyor” diyor. Fortis, yeni açılacak şubelerinde görevlendirilmek üzere, bireysel bankacılık hizmetleri ile “dinamik girişimci” ürünleri için satış ve operasyon elemanları alacak.
Fortis’in dünyada 56 bin çalışanı var. Bankanın uluslararası standartlarının bulunduğunu hatırlatıyor Kaleci: “Biz de Türkiye’de, insan kaynaklarımızı Fortis uygulamaları doğrultusunda yeniden yapılandırmaya çalışıyoruz. El kitapları hazırlamayı, internetten sunumlar yayınlanmayı ve bölgesel toplantılar düzenlenmeyi planlıyoruz. Fortis Türkiye çalışanlarının dünya Fortis çalışanları ile aynı görev değerleme sistemi ile derecelendirilmesini sağlamak üzere çalışmaya başladık. Bu çalışmaların 2006 yılının ilk çeyreğinde tamamlanmasını hedefliyoruz.”
Kaleci, sadece 2005 yılının ilk dokuz ayında 12 bankanın 190 şube açarak 5 bini aşkın kişiye iş sağladığını belirtiyor: “Krizde işini kaybetmiş sektör çalışanlarının büyük bölümü bu dönemde mesleklerine geri döndü. Bu yıl sektörün, yeni açılacak 500 şubede 10 bin kişiye istihdam sağlayacağı tahmin ediliyor. Sektörün eski çalışanları, gelişmeleri takip edip verimliliklerini korudukları sürece, sektöre katkı sağlayacak önemli bir potansiyel güç olacaklardır.”
Önce küçülen, sonra tekrar büyüyen sektörün bugüne kadar yetişmiş eleman sıkıntısı çekmediğini ifade ediyor Kaleci ve ekliyor: “Ancak ekonomik büyümenin finans sektörüne aynı güçte bir genişleme olarak yansıması durumunda, yetişmiş hazır eleman bulmak güçleşecek. Buna karşılık bankaların iç eğitime önem vermeleri gerekiyor.”
HSBC BANK 1500 kişi
HSBC Bank, beş yıl içinde yüzde 100 bir büyüme öngörüyor. 2006’da bin 500 kişiyi işe alacaklar. İki yıl içinde de çalışan sayısını 8 bine çıkarmayı hedefliyor. Banka, hem internetten yapılan iş başvurularını değerlendiriyor hem de ilan veriyor. Bu yıl ağırlıklı olarak bireysel bankacılık, işletme bankacılığı ve destek birimleri için yeni personel alacaklar. Bankanın İnsan Kaynaklarından Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Öktem Kalaycıoğlu, genel olarak işe alımlarda adayların üniversite mezunu olmasını ve erkek adayların askerlik görevini tamamlamış olmasını istediklerini söylüyor. Banka, yöneticilerini kendi bünyesinde yetiştirmek istiyor. Bu projeye destek olmak için 2006’da 3 milyon dolarlık eğitim bütçeleri var.
HALKBANK 650 kişi
Halkbank 2006’da MT olarak yetiştirilmek üzere yaklaşık 150 uzman yardımcısı ve 500 civarında banko görevlisi alacak. Genel Müdür Yardımcısı Gökhan Bozkurt, işletme ve ekonomi mezunlarını tercih etmekle beraber, mühendislik mezunu olan ve işletme veya ekonomi dallarında yüksek lisans yapmış olan adayları da dikkate aldıklarını belirtiyor. Proje değerlendirme ve istihbarat ile ekspertiz gibi teknik alanlarda mühendislik mezunlarını istihdam ediyorlar.
Bozkurt, “2001’de personel kaybetmedik. Kamu bankalarının yeniden yapılandırılması sürecinde ise personelimizi özel hukuk hükümlerine tabi tuttuk. Bu hükümlere göre çalışmayı kabul etmeyen 6000 personelimiz diğer kamu kurumlarına geçti” diyor.
İşe alımlarda, krizde işsiz kalanlara şans verilip verilmeyeceği sorusunu “İstediğimiz adaylar ağırlıkla banko hizmetlerinde görevlendirileceği için, yeni mezunları tercih ediyoruz. Tecrübe gerektiren özel pozisyonlar için sınırlı olarak tecrübeli elemanların istihdamı elbette söz konusu olacak” diye yanıtlıyor.
DENİZBANK 900 kişi
Denizbank’ta 2006 sonuna kadar şube sayısının 280’e çıkarılması, 900’e yakın yeni personel alınması planlanıyor. Yetkililer, 2002 başında TMSF’ye devrolan bankalardan şube alarak ve yeni şubeler açarak büyüyen Denizbank’ın, devralınan şube çalışanlarına işine devam etme, işini kaybedenlere de tekrar sektöre dönme olanağı verdiğini söylüyor: “Kriz döneminde eleman alınmaması ve mevcut personelin eğitim faaliyetinin azaltılması nedeniyle kalifiye orta düzey yönetici sıkıntısı yaşanmış olsa da şu anda öyle bir problem yok. Yıldız oyuncu transferi yapan değil, oyuncularını yıldızlaştıran bir İnsan Kaynakları yönetim anlayışımız var.” İşe alımlarda bazı pozisyonlar için en az 2-3 yıl deneyim aranıyor. Operasyon Merkezleri, Direkt Satış, İletişim Merkezi, Gişe Görevlilerinin seçiminde lise mezunu adaylara öncelik veriliyor. Teftiş Kurulu, pazarlama, satış kadrolarına idari bilimler fakültelerinden mezun, en az bir yabancı dil bilen adaylar seçiliyor.
OYAK BANK 400 kişi
Oyak Bank’ın personel sayısı 4 bin 616. Bankanın 2006 yılında hedeflediği personel sayısı ise 5 bin. Banka, internet üzerinden başvuruda bulunan adayların oluşturduğu datayı ana kaynak olarak alıyor. Bu veri havuzunda istenilen kadroya uygun adaylara bağımsız bir kuruluş genel yetenek ve kişilik testleri uyguluyor. Başarılı olan adaylar banka yöneticileri tarafından mülakata alınıyor. İnsan Kaynakları Grup Müdürü Emre Somer, genel müdürlük ve teftiş kurulundaki bazı birimler ve şubelerdeki pazarlama ve gişe kadroları için deneyimsiz eleman alacaklarını söylüyor. Bu işler için bankacılıkla ilgili lisans mezunlarına fırsat verecekler. Oyak Bank, Ocak 2002’de Sümerbank’ı bünyesine katmıştı. Krizden sonra yeniden yapılanan bankada işsiz kalan verimli ve yetişmiş bankacıların öncelikli olarak değerlendirildiğini söylüyor Emre Somer.
Burcu ÖZÇELİK, Gaye GÜZELAY, Hürriyet İK, 29/01/2006
